Hội chợ Du lịch quốc tế TP HCM (ITE HCMC) năm 2025 với chủ đề “Du lịch bền vững, Trải nghiệm sống động”, diễn ra từ ngày 4 đến 6-9, là hoạt động nhằm nâng cao nhận thức về du lịch bền vững; xây dựng, sáng tạo các sản phẩm và dịch vụ mới, đáp ứng du lịch xanh, du lịch có trách nhiệm. Trong đó, du lịch nông nghiệp xanh là một trong những hướng đi giúp tạo ra sản phẩm du lịch đặc trưng, với trải nghiệm sống động gây ấn tượng cho du khách.
Chiến lược mới cho du lịch xanh
Theo Bộ trưởng Bộ Văn hóa – Thể thao và Du lịch Nguyễn Văn Hùng, ngành du lịch đang đứng trước yêu cầu cấp thiết phải tái cấu trúc theo hướng bền vững, thích ứng và sáng tạo với 2 trụ cột chiến lược là chuyển đổi số và chuyển đổi xanh. Đây không chỉ là xu thế tất yếu mà còn là động lực then chốt giúp ngành du lịch nâng cao hiệu quả quản trị, mở rộng thị trường, cá nhân hóa trải nghiệm của du khách.
Sau khi sáp nhập, TP HCM đang mang đến cho ngành du lịch nhiều nguồn lực mới để phát triển, trong đó có chiến lược tái định vị và quy hoạch, phát triển sản phẩm du lịch. Với vị thế mới, TP HCM hoàn toàn có thể phát triển sản phẩm du lịch nông nghiệp xanh trong chiến lược phát triển du lịch chung của thành phố.
Bà Trần Thị Bảo Thu, Giám đốc truyền thông Công ty Lữ hành Vietluxtour, cho biết doanh nghiệp (DN) thường xuyên tổ chức tour cho du khách nước ngoài đến Việt Nam và TP HCM. Du khách khi đến TP HCM thường sẽ nối tuyến tới các tỉnh, thành ĐBSCL để trải nghiệm trọn vẹn hành trình phương Nam. Vì vậy, theo bà Thu, sản phẩm du lịch nông nghiệp xanh của TP HCM cần tạo sự khác biệt, độc đáo rõ nét để du khách không cảm thấy tương tự hoặc lặp lại sản phẩm du lịch ở miền Tây.
Một số sản phẩm du lịch xanh gắn với nông nghiệp được Vietluxtour đề xuất có thể triển khai gồm: Hình thành chuỗi tour tam giác trải nghiệm xanh (Farm công nghệ cao: TP HCM – Cần Giờ – ẩm thực đô thị); nông nghiệp công nghệ (vườn trái cây – làng nghề Bình Dương – hồ Dầu Tiếng homestay xanh); nông – lâm kết hợp (Bà Rịa – Vũng Tàu – Xuyên Mộc – Long Hải: nuôi trồng thủy sản, vựa muối kết hợp willness biển, nghỉ dưỡng); MICE xanh (du lịch hội thảo kết hợp hoạt động trách nhiệm xã hội với môi trường – trồng rừng ngập mặn)…
“Sản phẩm du lịch nông nghiệp xanh cần định vị rõ ràng phân khúc và thị trường khách hàng mục tiêu. Việc triển khai đồng bộ và chất lượng dịch vụ đạt chuẩn là yếu tố rất quan trọng khi phát triển sản phẩm du lịch xanh, bởi sự yếu kém ở khâu nào đó sẽ có khả năng làm đứt gãy cả chuỗi sản phẩm” – bà Thu góp ý.
Ông Trần Lâm, nhà sáng lập Julyhouse và Macaland, nhấn mạnh để du lịch nông nghiệp thực sự sinh động, cần có sự hợp tác chặt chẽ giữa các DN nông nghiệp xanh và công ty du lịch. Sự liên kết này giúp xây dựng các tour trải nghiệm đa dạng, từ thu hoạch nông sản, khám phá vườn cây đến tham quan các trang trại với nhiều hoạt động phong phú; nâng cao chất lượng trải nghiệm cho du khách, đặc biệt là du khách quốc tế.
Để bảo đảm hiệu quả, cần hỗ trợ DN trong việc chuẩn hóa quy trình vận hành, bảo hiểm và các biện pháp an toàn nhằm tránh rủi ro không đáng có. Một tour du lịch hiệu quả phải có nhiều điểm tham quan, hoạt động rõ ràng, như khách nước ngoài trực tiếp thu hoạch nông sản, học hỏi quy trình canh tác hay thưởng thức sản phẩm tươi ngon ngay tại trang trại…
Tạo trải nghiệm độc đáo, tăng chi tiêu của khách
Tại Hội nghị Lữ hành toàn quốc năm 2025 do Cục Du lịch quốc gia Việt Nam và Bộ Văn hóa – Thể thao và Du lịch tổ chức mới đây, ông Từ Quý Thành, Giám đốc Công ty Du lịch Liên Bang, cho rằng việc kết hợp du lịch với nông nghiệp có thể tạo ra trải nghiệm độc đáo, tăng chi tiêu của du khách quốc tế.
Nhiều du khách rất yêu thích các sản phẩm nông nghiệp Việt Nam như xoài cát, sầu riêng… và muốn mua về làm quà. Tuy nhiên, chi phí vận chuyển cao có thể hạn chế khả năng mua sắm của du khách.
“Việc tích hợp dịch vụ logistics ngay tại các chợ đầu mối – hỗ trợ khách mua tại chỗ, đóng gói và vận chuyển về địa chỉ mong muốn – sẽ giúp khai thác tối đa giá trị nông sản, đồng thời mở rộng cơ hội kinh doanh cho các sản phẩm địa phương. Để kéo dài thời gian lưu trú của du khách, TP HCM cần phát triển các sản phẩm du lịch về đêm và tour tham quan kết hợp nông nghiệp xanh” – ông Từ Quý Thành nhìn nhận.
Theo ông Nguyễn Dũng, chủ hộ kinh doanh ẩm thực Mười Dũng (xã Hóc Môn, TP HCM) – một điểm đến quen thuộc của du khách khi tới địa phương hay du lịch Địa đạo Củ Chi, cơ sở đã đóng gói món ngon nổi tiếng là cá trắm kho riềng được chứng nhận OCOP. Nhiều du khách rất quan tâm cách kho cá mềm đến xương nên sau khi trải nghiệm tại cơ sở Mười Dũng đã mua về.
Tuy nhiên, theo ông Dũng, do chỉ là hộ kinh doanh nên việc quảng bá còn hạn chế. Việc mở rộng mô hình cũng gặp khó do chi phí thuê mặt bằng cao; việc thuê đất nông nghiệp rộng rãi để xây dựng mô hình du lịch nông nghiệp không dễ.
TS Nguyễn Văn Bắc, cố vấn HTX Tam Nông (phường Thới An, TP HCM) với mô hình nông nghiệp kết hợp du lịch, cho hay từ trước đến nay, các xã viên hoạt động theo khả năng và tình hình thị trường chứ chưa được hưởng các chính sách hỗ trợ. TP HCM nếu có chính sách hỗ trợ sẽ giúp phát triển mạnh mô hình này.
“Đồng Tháp là ví dụ điển hình về việc có chính sách hỗ trợ du lịch nông nghiệp. Chẳng hạn, địa phương này hỗ trợ 300-500 triệu đồng cho một điểm du lịch cộng đồng và 200.000 đồng/m² cho homestay” – TS Nguyễn Văn Bắc dẫn chứng.
Những mô hình thành công
Theo ông Trần Lâm, Công ty CP Sâm Việt Nam – Quảng Nam là một ví dụ điển hình về việc ứng dụng du lịch nông nghiệp xanh. Công ty đang cải tạo vùng trồng sâm Ngọc Linh và xây dựng cơ sở hạ tầng để đón khách tham quan, kết hợp trekking, khám phá thiên nhiên và tìm hiểu loại cây trồng này. Lượng du khách dự kiến sẽ đến đây thông qua hợp tác với một đối tác tại Nhật Bản.
Tại tỉnh Khánh Hòa, các khu nghỉ dưỡng đang thực hành du lịch xanh như Whale Island Resort đã chuyển sang sử dụng điện mặt trời thay thế hoàn toàn điện lưới. Khu Du lịch Làng Nhỏ rộng hơn 160 ha bước đầu đón khách cũng không sử dụng điện lưới cho toàn khu nghỉ trong rừng…
